Pravastatin
Pravastatin là gì?
Chỉ định của Pravastatin
Tăng cholesterol máu: các chất ức chế HMG – CoA reductase được chỉ định bổ trợ cho liệu pháp ăn uống để giảm nồng độ cholesterol toàn phần và cholesterol LDL ở người bệnh tăng cholesterol máu tiên phát (typ IIa và IIb) triglycerid giảm ít.
Dự phòng tiên phát (cấp 1) biến cố mạch vành: ở người tăng cholesterol máu mà không có biểu hiện lâm sàng rõ rệt về mạch vành, chỉ định các chất ức chế HMG – CoA reductase nhằm: giảm nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch; giảm nguy cơ phải làm các thhủ thuật tái tạo mạch vành tim.
Xơ vữa động mạch: ở người bệnh tăng cholesterol máu có biểu hiện lâm sàng về bệnh mạch vành, kể cả nhồi máu cơ tim trước đó, chỉ định các chất ức chế HMG – CoA reductase nhằm: làm chậm tiến triển xơ vữa mạch vành; giảm nguy cơ biến cố mạch vành cấp.
Dược động học của Pravastatin
Hấp thu: Pravastatin hấp thu nhanh, hấp thu của thuốc không bị ảnh hưởng bởi thức ăn, Sinh khả dụng của pravastatin thấp vì được chuyển hoá mạnh lần đầu ở gan (>60%). Nồng độ đỉnh trong huyết thanh của pravastatin từ 1 đến 1,5 giờ.
Phân bố: Pravastatin liên kết với protein huyết tương khoảng 55 – 60%, thuốc ưa nước hơn nên không đi qua hàng rào máu não.
Chuyển hoá: Pravastatin chuyểnh hoá chủ yếu ở gan thành các chất chuyển hoá có hoạt tính hoặc không còn hoạt tính.
Thải trừ: Thuốc được đào thải nhiều phân, đào thải qua thận khoảng 20%.
Dược lý của Pravastatin
Hướng dẫn sử dụng Pravastatin
Có thể uống vào bữa ăn hoặc lúc đói. Liều thông thường của người lớn: Khởi đầu 10-20mg, một lần mỗi ngày vào lúc đi ngủ. Ðiều chỉnh liều 4 tuần 1 lần nếu cần và dung nạp được. Liều duy trì 10 - 40mg, ngày một lần vào lúc đi ngủ.
Chống chỉ định Pravastatin
- Quá mẫn với các chất ức chế HMG – CoA reductase hoặc với bất kỳ thành phần nào của thuốc.
- Bệnh gan hoạt động hoặc transaminase huyết thanh tăng dai dẳng mà không giải thích được.
- Phụ nữ có thai hoặc cho con bú.
Tác dụng phụ Pravastatin
Ợ nóng, đau đầu, mất trí nhớ, hay quên, nhầm lẫn, đau hoặc yếu cơ, yếu ớt, sốt, vàng da hoặc mắt, đau ở phần trên bên phải của dạ dày, buồn nôn, mệt mỏi quá mức, chảy máu bất thường hoặc bầm tím, nước tiểu có màu sẫm, ăn mất ngon, triệu chứng giống cúm, phát ban, nổi mề đay, ngứa, khó thở hoặc khó nuốt, sưng mặt, cổ họng, lưỡi, môi, mắt, tay, chân, mắt cá chân hoặc cẳng chân, khàn tiếng. Pravastatin có thể gây ra các tác dụng phụ khác. Gọi cho bác sĩ nếu bạn có bất kỳ vấn đề bất thường nào khi dùng thuốc.
Tương tác Pravastatin
Hay gặp viêm cơ và tiêu cơ vân hơn ở người bệnh điều trị phối hợp pravastatin với cycloporin, erythromycin, gemfibrozil, itracinazol, ketoconazol (do ức chế cytocrom CYP 3 A4), hoặc với niacin ở liều hạ lipid (>1g/ ngày).
Pravastatin có thể làm tăng tác dụng của Warfarin. Phải xác định thời gian prothrombin trước khi bắt đầu dùng thuốc và theo dõi thường xuyên trong giai đoạn đầu điều trị để bảo đảm không có thay đổi nhiều về thời gian prothrombin.
Các nhựa gắn acid mật có thể làm giảm rõ rệt sinh khả dụng của pravastatin khi uống cùng, vì vậy thời gian dùng 2 thuốc này cần cách xa nhau.
Lưu ý sử dụng Pravastatin
Trước khi dùng pravastatin, cho bác sĩ và dược sĩ biết nếu bạn bị dị ứng với pravastatin, bất kỳ loại thuốc hoặc bất kỳ thành phần nào của thuốc và các thuốc bạn đang sử dụng. Nói với bác sĩ nếu bạn có bệnh gan, có hoặc từng có huyết áp thấp, động kinh, bệnh tuyến giáp, rối loạn protein máu, tiểu đường hoặc bệnh thận. Nguy cơ mắc các tác dụng phụ của pravastatin sẽ cao hơn nếu bạn từ 65 tuổi trở lên. Nói chuyện với bác sĩ về những rủi ro của việc dùng pravastatin. Nếu bạn đang có phẫu thuật, kể cả phẫu thuật nha khoa, cho bác sĩ hoặc nha sĩ biết bạn đang dùng pravastatin. Nếu bạn đang nhập viện do chấn thương nghiêm trọng hoặc nhiễm trùng, hãy nói với bác sĩ điều trị bạn đang dùng pravastatin. Không nên sử dụng đồ uống có cồn.
Liệu pháp pravastatin phải tạm ngừng hoặc thôi hẳn ở bất cứ người bệnh nào có biểu hiện bị bệnh cơ cấp và nặng hoặc có yếu tố nguy cơ dễ bị suy thận cấp do tiêu cơ vân, như nhiễm khuẩn cấp nặng, hạ huyết áp, phẫu thuật và chấn thương lớn, bất thường về chuyển hoá, nội tiết, điện giải hoặc co giật không kiểm soát được.
- Phụ nữ có thai và cho con bú: Không dùng pravastatin cho phụ nữ có thai và cho con bú.
Xử lý quá liều Pravastatin
Nếu nạn nhân hôn mê hoặc không thở được, cần gọi cấp cứu ngay lập tức.
Xử lý quên liều Pravastatin
Bổ sung liều ngay khi nhớ ra. Tuy nhiên, nếu thời gian giãn cách với liều tiếp theo quá ngắn thì bỏ qua liều đã quên và tiếp tục lịch dùng thuốc. Không dùng liều gấp đôi để bù cho liều đã bị bỏ lỡ.
Cảnh báo khi sử dụng Pravastatin
Thuốc có thể gây viêm cơ, tiêu cơ vân, gia tăng nguy cơ mắc ung thư biểu mô tế bào gan.
Điều kiện bảo quản Pravastatin
Giữ thuốc trong hộp kín, ngoài tầm với của trẻ em. Bảo quản ở nhiệt độ phòng, nơi khô ráo, tránh ánh sáng trực tiếp.
